The tyrant's loneliness: How dictators lose touch with reality

To Sergiy Gromenko
February 21, 2022. That wasn't just the day Russia's full-scale war against Ukraine became inevitable. But also the day when 2 vitally critical aspects of Russian President Vladimir Putin's regime became clear: his unconditional dominance even over his closest and highest-ranking associates, and his total immersion in the world of illusions private, where entry is prohibited even for his close associates.
When these two characteristics aligned together, the result was his suicidal decision to attack Ukraine. Tyrants and despots consider themselves the most knowledgeable of all mortals. They have access to detailed reports from omnipresent, omnipotent special services that miss nothing.
This is why the despot seems to know everything better than the average person. No need to ask people about anything: his long neck like a giraffe always sees further. In fact, everyone has their own worldview. The more authoritative a person is, the stronger the conviction that his point of view is correct.
The older someone is, the more inclined they are to believe they are doing everything right. Rising to the top of power, the dictator falls into a vicious circle. First, the heads of the intelligence services bring him more or less true information on the state of the country.
Authoritarian states are always worse off than official propaganda says. For a while, the tyrant receives such true information, but this as long as it does not affect his power or God-given people close to him. It is almost impossible for an authoritarian leader to admit that he is wrong.
Gradualisht, despoti pajtohet me idenë se nuk mund të ketë gabuar. Përkundrazi fajtore janë shërbimet e inteligjencës, që ose nuk e shohin panoramën e plotë të botës (lideri ka monopolin e së vërtetës), nuk e kuptojnë shkallën e vendimeve, ose janë qëllimisht keq–informuese.
Informatori është i pari që ndjen kamxhikun mbi shpinë. Të parët që ekzekutohen janë bartësit e lajmeve të këqija. Pastaj, edhe në shërbimet më të mira të inteligjencës, mund të ketë një avari. Të ndershmit pushojnë së thëni të vërtetën; ndërsa ata që janë më mercenarë nisin të gënjejnë.
E vërteta e humbet tërësisht vlerën e saj. Kështu forcohen pozitat e servilëve dhe lajkatarëve të udhëheqësit. Shërbimi zëvendësohet me nënshtrimin. Nga agjentët e zakonshëm tek shefat e tyre, që të gjithë i thonë liderit vetëm atë që dëshiron të dëgjojë.
Të tjerët mënjanohen. Fyhreri nuk mund ta ketë gabim. Ndërkohë, u mbyllet goja edhe burimeve të tjera të së vërtetës. Është e kotë të ndjekësh mediat zyrtare. Ato nuk pasqyrojnë realitetin, por e manipulojnë atë. Mediat opozitare mbyllen ose detyrohen të bëhen aq të parëndësishme sa që tirani nuk mund t’ua dëgjojë zërin.
Gazetarët dhe politikanët perëndimorë shpërfillen. Tek e fundit çfarë mund të thonë agjentët e armikut? Analiza kritike zëvendësohet nga propaganda, dhe askush nuk e vë re se vendi po shkon në drejtimin e gabuar. Sa më gjatë të jetosh me iluzione, aq më e vështirë është të heqësh dorë prej tyre.
Bastioni i fundit i së vërtetës janë miqtë personalë të liderit, “garda e vjetër”. Ata që kanë qenë aty që në fillim, dhe e kanë ndihmuar udhëheqësin të ngjitet në pushtet. Vetëm ose në një grup të vogël, ata kanë ende mundësinë të rrezikojnë duke e kundërshtuar, duke ia vënë në dukje gabimet, dhe duke i sugjeruar një metodë tjetër për zgjidhjen e problemeve.
Por edhe kjo pengesë në fund do të bjerë. Në mënyrë të pashmangshme, tirani bëhet i bindur për tiparin e tij hyjnor, dhe ata që i kujtuan se është gjithsesi një njeri si gjithë e tjerët bëhen armiq. Askush nuk dëshiron që t’i kujtohen dobësitë e veta dhe gabimet e rinisë së tij. Kështu autokrati i heq qafe miqtë e vjetër dhe rrethohet me njerëz të rinj, që janë besnikë jo ndaj një ideje apo tradite, por ndaj tij personalisht. Vetmia e tij bëhet absolute, ndërsa rënia thuajse e pashmangshme.
Në vitin 65 të Erës Sonë, perandori i Romës Neroni urdhëroi Senekën që të bënte vetëvrasje. Një vit më vonë, edhe Petroniusi vrau veten. Që të dy kishin qenë miq dhe këshilltarë të perandorit. Në më pak se dy vjet, çmenduria e sundimtarit çoi në revoltën e legjioneve romake në Gali, që u pasua nga vdekja e vetë Neronit.
Në 1565, Ivani i Tmerrshëm themeloi policinë e tij sekrete, Oprichnina, duke nisur shtypjen sistematike të aristokratëve rusë. Brenda pak vitesh, ai ekzekutoi dhe vrau personalisht qindra bashkëpunëtorë të tij të vjetër, princa dhe fisnikë që u përpoqën ta kthenin Rusinë në rrugën evropiane të një monarkie të kufizuar.
Si rezultat, Moska u dogj nga Khani i Krimesë në vitin 1571, u humb Lufta Livoniane dhe vendi i shkatërruar dhe i zhytur në autoritarizëm, gati u zhduk nga harta në fillim të shekullit XVII-të. Stalini e arriti vetminë e tij absolute në vitin 1938, kur ekzekutoi mikun e tij të fundit që nuk kishte frikë t’i kundërvihej, Nikolai Bukharin, duke lënë gjallë vetëm disa servilë që nuk iu ndihej zëri si Kalinin ose tiranë më të vegjël si Beria.
Bashkimi Sovjetik bëri një marrëveshje me Djallin (Gjermaninë nazistë) dhe gati pushtoi së ekzistuari në fitin 1941. Le ta pranojmë: BRSS mbijetoi vetëm sepse Perëndimi e konsideronte Hitlerin më të rrezikshëm (gjë që ishte e vërtetë) dhe e ndihmoi të fitonte diktatorin me mustaqet e gjata.
Tre ditë para pushtimit të plotë të Ukrainës, të gjithë pamë nga TV Putinin në prag të vetmisë së pashmangshme të tiranit. Një njeri – që beson në epërsinë e mendjes së tij të sofistikuar dhe që nuk e përdor ende internetin – e cilësonte veten aq lart në krahasim me ata që e rrethonin, saqë ai pushoi së marri në konsideruari mendimet e tyre.
Sot në Rusi nuk ka media të pavarura, dhe parlamenti nuk është vend për diskutime. Ushtria e re ultra–nacionaliste është gati:Rosgvardiya. Asgjë nuk e ilustron këtë situatë më mirë sesa dialogu midis Putinit dhe kreut të inteligjencës së tij të jashtme, Sergey Naryshkin.
Putin jo vetëm që e poshtëroi publikisht, duke treguar plotfuqinë e tij unike mbi Rusinë, por ai refuzoi të dëgjojë qoftë edhe formalisht mendimin e tij. Vendimi për të sulmuar Ukrainën ishte tashmë plotësisht i formuar në kokën e Putinit, dhe nuk ishte më e mundur që dikush t’ia sfidonte apo ndryshonte.
Narshkin nuk duhej të debatonte, por të pajtohej me vullnetin e udhëheqësit. Edhe nëse kjo e çon vendin drejt katastrofës. Fakti që shefi i inteligjencës përmendi pa shumë dëshirë planet e aneksimit rus të Donbasit vetëm sa e thekson këtë tezë. Të gjithë në Kremlin e dinin për luftën dhe askush nuk mundi që ta bindte Putinin të hiqte dorë nga ajo.
Pikërisht për shkak të degradimit në radhët e shërbimit të inteligjencës, FSB, dhe qendrat analitike shtetërore, udhëheqja e lartë ruse ishte e bindur se Kievi do të rrëzohej brenda 3 ditësh. Dhe është pikërisht mbivlerësimi i Rusisë nga Putin dhe nënvlerësimi i Ukrainës dhe botës, ai që do të çojë në fund në rrëzimin e regjimit të tij.
A do t’i dëgjojë Putin ata që nuk janë dakord me të? Apo do të dëgjojë vetëm ata që flasin në unison me mendimet e tij, pra për mobilizimin e radhës, për goditjet me raketa mbi termocentralet ukrainase, apo për përdorimin e ndonjë bombe bërthamore?
Will Russia crash into the outside world like a ship that has already lost control? Will a full-scale crackdown precede the collapse? So in short: Will Putin remain in this world of illusions, disconnected from reality, taking all of Russia down with him? We will have the answer to this very soon.
Originally published on Bota.al