Këtë javë, përfaqësuesit e aktorit Al Paçino, 83 vjeç, konfirmuan se ai po bën një fëmijë me të dashurën e tij, 29-vjeçaren Noor Alfallah. Atij do t'i bashkohet në klubin e bababallarëve të vonë edhe aktori Robert De Niro, i cili muajin e kaluar konfirmoi se po bëhet gjithashtu baba i fëmijës së tij të shtatë në moshën 79-vjeçare.
Dy aktorët sigurisht nuk janë baballarët e parë të vjetër. Edhe shumë aktorë të tjerë meshkuj, muzikantë dhe madje edhe presidentë të SHBA-ve kanë pasur fëmijë vonë në jetë. Dhe mosha mesatare e baballarëve të rinj në përgjithësi ka ardhur duke u rritur me kalimin e viteve. Midis 1972 dhe 2015 ajo u rrit me 3.5 vjet. Babai mesatar në SHBA është 30.9 vjeç dhe 9% e baballarëve ishin të paktën 40 vjeç kur lindi fëmija i tyre i parë.
Babai më i vjetër ndonjëherë, të paktën sipas rekordeve botërore Guinness, ishte 92 vjeç.
Megjithatë, të bëhesh baba në një moshë të tillë mbart rreziqe.
Në dhjetor 2022, studiues nga Universiteti i Utah dhe institucione të tjera publikuan një studim të "moshës së avancuar të babait" dhe ndikimet e saj në fertilitet, problemet në shtatzëni dhe shëndetin e fëmijërisë.
Ndërsa shumë nga studimet ka të ngjarë të mos kishin përfshirë burra të moshës së Paçinos, për shkak të faktit se sa të pazakonshëm janë ata, provat sugjerojnë se sperma e burrave në të dyzetat dhe të pesëdhjetat e tyre është tashmë me cilësi më të ulët për sa i përket vëllimit, numërimit, lëvizshmërisë dhe mutacioneve.
“Këto ndryshime nënkuptojnë se mosha e avancuar e babait është e lidhur fort me një rrezik të lartë jo vetëm të infertilitetit, por edhe të humbjes së shtatzënisë pas konceptimit natyral”, shkruajnë studiuesit. Disa studime, theksojnë ata, kanë treguar se një baba i moshuar rrit ndjeshëm rrezikun e abortit.
Pastaj ekziston rreziku i sëmundjes pas lindjes. Dihet që nga vitet 1950 se baballarët e moshuar kanë më shumë gjasa të kenë fëmijë me çrregullimin gjenetik akondroplazi.
“Është bërë gjithnjë e më e qartë se mosha e avancuar e babait, ashtu si mosha e avancuar e nënës, është e lidhur me efekte të dobëta shëndetësore tek pasardhësit,” shkruajnë studiuesit e Utah.
Studiuesit në Universitetin e Stanfordit zbuluan se babai i moshuar ishte i lidhur me rrezikun e shtuar të peshës së ulët të lindjes dhe konvulsioneve te të porsalindurit. Mosha e avancuar e babait shoqërohet gjithashtu me rritje të shkallës së kancereve të ndryshme të fëmijërisë, si dhe me defekte të lindura kardiake.
Sidoqoftë, vlen të kujtohet se si shumë studime që shqyrtojnë lidhjet midis shëndetit dhe shkaqeve të mundshme, mekanizmat janë të paqartë. Mund të ketë faktorë të tjerë ndërlikues që luajnë një rol, siç është mënyra e jetesës së prindërve dhe ndotja e mjedisit.
Megjithatë, studiuesit kanë zbuluar se ndërsa meshkujt plaken, ata mund të kapin mutacione dhe dëmtime të ADN-së në qelizat që formojnë spermën që më pas mund t'i kalohet brezit të ardhshëm.
Studime si këto po çojnë në ndryshime në mënyrën se si mjekët dhe shkencëtarët mendojnë për fertilitetin në përgjithësi. Historikisht, ka pasur një tendencë për t'u fokusuar te gruaja dhe mosha e saj kur një çift ka probleme me konceptimin. Në të vërtetë, pjesa më e madhe e hulumtimit është fokusuar në fertilitetin femëror. Por tani po bëhet e qartë se edhe mosha e babait ka ende rëndësi.
Tani për tani, rastet e Paçinos, De Niros dhe burrave të tjerë në të shtatëdhjetat, tetëdhjetat dhe nëntëdhjetat e tyre mbeten një gjë e rrallë. Por në përgjithësi, atësia nuk është më lojë e të rinjve. Që nga vitet 1970, numri i baballarëve amerikanë të moshës nën 30 vjeç është ulur me 27%, ndërsa numri i baballarëve të moshës 45-49 vjeç është rritur deri në 52%.
Nëse tendencat aktuale vazhdojnë, mjekësia, për të mos përmendur qëndrimet sociale, padyshim do të duhet të përshtatet.
