E ardhmja e farmaceutikës? Si AI po e ndryshon lojën për zhvillimin e barnave
E Diel 10 Dhjetor 2023, 14:10
TiranaPost
Industria farmaceutike po përqafon inteligjencën artificiale (AI) me një rritje të start-upeve, projektet e të cilave premtojnë të revolucionarizojnë zhvillimin e ilaçeve.
“Në pesë vjet, të gjitha molekulat e vogla do të zbulohen duke përdorur metoda gjeneruese të AI”, tha Yann Gaston-Mathé, CEO i startup-it Iktos.
E themeluar në vitin 2016, startup-i, me afërsisht 60 punonjës në Paris, përdor AI për të zhvilluar ilaçe kundër kancerit.
Iktos synon të përgjysmojë kohën që duhet për të zbuluar ilaçe paraklinike", i cili nuk është testuar te njerëzit, sipas Quentin Perron, drejtuesi kryesor i strategjisë.
Koha është një çështje strategjike për industrinë farmaceutike.
"Duhet dy herë më shumë kohë për të zhvilluar një ilaç sesa për të ndërtuar një aeroplan," tha një ekzekutiv i lartë në industrinë farmaceutike franceze.
Zhvillimi i një ilaçi, për shembull, përfshin identifikimin e komponimeve kimike me karakteristika të afta për të arritur një efekt terapeutik të dëshiruar.
Faza e zbulimit të barnave i paraprin fazës së zhvillimit klinik gjatë së cilës ilaçi testohet te njerëzit.
Tradicionalisht, kimisti mjekësor krijon përbërjen dhe e teston atë në laborator, por AI mund të ndryshojë procesin.
Ndërsa aktualisht nuk ka statistika për të krahasuar metodat tradicionale me ato të kryera me AI gjeneruese, kompanitë e mëdha farmaceutike po bashkëpunojnë me bioteknologjitë dhe startup-et e fokusuara në teknologji.
Sistemi AI është si një tru që ushqehet me të dhëna biologjike për të krijuar një molekulë: një që është efektiv në dozën më të ulët të mundshme, i sigurt, i qëndrueshëm dhe i aftë për t'u sintetizuar.
"Duhen disa orë", - tha Perron.
Më pas, roboti shndërrohet në një mjet prodhimi, i aftë për të sintetizuar 96 komponime në të njëjtën kohë.
Procesi mund të përsëritet pafundësisht për të gjetur komponime edhe më premtuese.
Është ende një operacion në shkallë të vogël, por ekuivalent me rreth 30 kimistë në laborator", tha Perron.
Megjithatë, do të duhet pak më shumë për të parë shfaqjen e barnave nga AI, duke pasur parasysh se, sipas Unionit të Kompanive Farmaceutike (Leem), duhen më shumë se 10 vjet për të zhvilluar një ilaç.
