Figli mostri, figli nostri! Intervista e psikiatrit të famshëm italian flet për psikopatologjinë e indiferencës
E Mërkurë 30 Gusht 2023, 10:41
TiranaPost
Psikanalisti Paolo Crepet bën një analizë të rinisë së sotme dhe flet për psikopatologjinë e indiferencës që duket të jetë shkaktarja e sjelljeve problematike.
Kushdo që për arsye të ndryshme interesohet për atë që po ndodh në komunitetin tonë ka dy mundësi. E para, formalisht e saktë, ndjek metodën e vëzhgimit të dukurive duke i diferencuar ato dhe duke shmangur rrezikun e përgjithësimit. Dhe kështu, pavarësisht se nuk është plotësisht i vetëdijshëm për këtë, ai i qetëson njerëzit. Çdo rast është unik, thonë ata. Nuk ka nevojë të kesh frikë. Kështu funksionon “entomologu social”: ndan, klasifikon, diagnostikon. E dyta është ndoshta politikisht e pasaktë, nuk përdor përjashtime, por kërkon vija të përbashkëta, fije lidhëse.
Në fillim të karrierës sime pata nderin të takoj një shkencëtar, epidemiolog, mjek të madh, Giulio Maccacaro. Ai tha: “Ka aq shumë dramë në skenë dhe kaq shumë qetësi në audiencë.
Intelektuali ka për detyrë ta largojë këtë siguri të rreme”.
E di fare mirë që të shkelmosh një dhi deri në vrasjen e saj është ndryshe, nga pikëpamja etike dhe kriminale dhe nga një mijë këndvështrime të tjera, nga përdhosja e trupit të një vajze. Kështu ne arsyetojmë duke mos ndarë shapin nga sheqeri. E kuptoj këtë, por ka momente aq të ngatërruara sa morali duhet të lëkundet, jo të anestezohet.
Nëse djemtë arrijnë të godasin për vdekje një kafshë të vogël, kjo ndodh sepse ata janë krejtësisht indiferentë. Në librat mbi të cilët unë u stërvita, indiferenca nuk përmendej midis variacioneve të shumta të psikopatologjisë, megjithatë është, qartësisht, forma më serioze, më e përhapur dhe në rritje. Është nëna e çdo fatkeqësie, çdo gjë e bën të pajtueshme me sjelljen njerëzore, rrafshon, pranon, sublimon, por mbi të gjitha nxit.
Për të kuptuar se çfarë e mundon një pjesë të rinisë sonë është e nevojshme të kopsisim dhimbjen duke e ditur mirë se rrënjët dhe shprehjet e saj janë të ndryshme. Kështu është endur shpresa që nuk ushqehet me hipokrizi, por me të vërtetën e guximshme.
Episodet e Anagni-t, Palermos, Napolit (raste dhune ndaj kafshëve dhe përdhunimi i një vajzë) nuk janë vende sociale, të kufizuara, por metafora shqetësuese, të cilat nëse analizohen një nga një na zhytin në poshtërim. Kush i rriti këta të rinj? Periferi të varfra dhe të kriminalizuara? Shumë do të donin që të ishte kështu. Po sikur të kishte një lidhje tjetër? Po sikur të na duhet ta zbulojmë atë edhe me çmimin e pranimit të dështimit të pjesshëm të ideve dhe institucioneve tona sociale? Po sikur të na duhej të luftonim me iluzionin se një pjesë e asaj që ne e konsiderojmë "civilizim" bazohej në baltë pikërisht sepse zbuluam se nuk ishim pedagogjikë? Nëse justifikoni "ujqërit", bëni sikur nuk kuptoni se zemrat e dhunshme të këtyre të rinjve janë fëmijë të mësuesve të këqij: të fëmijëve përbindësh, fëmijëve tanë.
Sa kohë ka që një prind apo mësues nuk ka pyetur një djalë apo vajzë nëse janë të lumtur? Pyetje të turpshme? Pozitivizmi social – ai që besonte se përparimi do të çonte në lumturi – ka dështuar.
Nuk do të mjaftojë kurrë që një politikan të vizitojë një periferi të plagosur për vdekje për arsyen e thjeshtë se jemi të gjithë në atë periferi, të hutuar, të pafuqishëm, indiferentë, të indinjuar. Ne të gjithë jetojmë atje. Shumë menduan se ishin të sigurt në një kështjellë, përkundrazi ne e gjejmë veten në shkretëtirën e Tartarëve dhe çdo përpjekje për të na dalluar është patetike.
Ato mure nuk janë më aty, përveçse për të evokuar nevojën tonë të pafundme për siguri dhe kujdes.
