Opinion

Të gjithë sytë janë te Ukraina, por vëmendja e botës duhet të ketë hapësirë edhe për Alexey Navalny-n, liderin e opozitës ruse

Të gjithë sytë janë te Ukraina, por vëmendja e

Nga Daniel Roher/ Alexey Navalny, lideri i opozitës ruse, kishte disa javë që kishte dalë nga një koma e shkaktuar nga një helm kur u takuam për herë të parë. Vladimir Putin kishte urdhëruar vrasjen e tij me një substancë Novichok, por për mrekulli ai i mbijetoi tentativës. Tani, Navalny ishte në paraburgim në një fshat të vogël në Gjermani, duke u rehabilituar dhe rifituar forcat e tij.

Arti i realizimit të filmave dokumentarë është arti i të qenit në vendin e duhur në kohën e duhur. Në nëntor 2020, isha ulur përballë Navalny-t, duke u përpjekur ta bindja pse ekipi im dhe unë ishim njerëzit e duhur për të bërë një film për të.

Takimi ynë i parë shkoi mirë. Navalny-t i pëlqeu sfera ime megjithëse isha më i njohur për realizimin e një filmi për një yll rock-u. Ne filluam xhirimet të nesërmen. Ndërsa u njohëm me njëri-tjetrin, Navalny më tregoi historinë e ditës kur u helmua.

Ai po udhëtonte me avion nga Siberia për në Moskë kur sistemi i tij nervor filloi të fikej. Ai u rrëzua në aeroplan. Pilotët bënë një ulje emergjente. Kur ambulanca e dërgoi me shpejtësi në spital, ata i dhanë një injeksion atropine, ndërhyrje që i shpëtoi jetën.

Navalny më dha mua dhe ekipit tim akses të plotë në stafin dhe familjen e tij. Ne u lidhëm nisur nga dashurinë jonë e çuditshme për politikën. Atij i pëlqente të dëgjonte për ëndrrat e mia për të kandiduar për një post pasi të kthehesha në Kanada dhe e kuptoi që filmi im do të mbante një sy kritik ndaj tij dhe besoj se e vlerësoi integritetin e kësaj perspektive.

Për herë të fundit e pashë Navalny-n më 17 janar 2021. Po filmoja me të dhe gruan e tij Yulia-n teksa po paketonin valixhet për të ikur në Rusi. Navalny u arrestua sapo u ul. Që atëherë ai ka qenë i burgosur.

Ndërsa dimri u kthye në pranverë, ekipi im dhe unë filluam të montonim filmin. Unë u tmerrova kur Navalny marsin e kaluar njoftoi se do të bënte grevë urie sepse nuk i lejohej aksesi tek mjekët e tij.

M'u kujtua një bisedë që kisha me një nga anëtarët e stafit të tij disa muaj më parë, kur pyeta nëse Navalny do të hynte ndonjëherë në grevë urie. Ata thanë: “Shpresoj që jo. Ai do të vdiste.” Pas rreth 25 ditësh pa ngrënë, autoritetet e burgut u zbutën dhe Navalny i dha fund grevës së urisë.

Tani, 10 muaj më vonë, jeta e Navalny-t është po aq e pasigurt. Bota po shikon me tronditje dhe tmerr ndërsa forcat ruse bombardojnë Ukrainën. Forcat e Putinit marshojnë drejt Kievit dhe bota përpiqet t'i përgjigjet një lufte që kërcënon jo vetëm jetën e kaq shumë civilëve ukrainas, por edhe paqen dhe sigurinë e të gjithë botës.

Të gjithë sytë janë tani tek Ukraina, por vëmendja e botës duhet të ketë gjithashtu hapësirë ​​për Navalny-n, sfiduesin më të besueshëm të sundimit diktatorial dhe tani të pamohueshëm luftarak të Putinit.

Këtë javë, ai po i nënshtrohet një gjyqi të rremë për akuza të fabrikuara për korrupsion. Gjyqi është caktuar për t'u zhvilluar në të njëjtën javë të pushtimit rus në Ukrainë dhe po merr pak vëmendje të medias. Javën e ardhshme, Navalny do të shpallet fajtor për krime të sajuara që mund të zgjasin dënimin e tij me burg deri në 20 vjet.

Për më tepër, ai është në paraburgim me të njëjtët njerëz që tentuan ta vrisnin në gusht të vitit 2020. Me vështrimin e botës drejt Ukrainës, jeta e tij është në rrezik.

Sanksionet e shpallura nga aleanca perëndimore këtë javë ishin një fillim i mirë, por kam frikë se këto përpjekje nuk po shkojnë aq larg sa duhet. Navalny dhe aleatët e tij kanë publikuar një listë me 35 oligarkë dhe kleptokratë të afërt me Putinin që meritojnë sanksione. Këtë javë, qeveria kanadeze sanksionoi nëntë emra nga kjo listë. Navalny e ka bërë shumë të qartë se udhëheqësit perëndimorë duhet të sanksionojnë menjëherë të 35 emrat.

Nëse ju ndihmoni në fuqizimin e dhunës vrastare të Putinit, nuk mund të zotëroni ekipe futbolli në Premier League. Ju nuk mund të ankoroni jahtet tuaja në Spanjë. Ju nuk mund të keni një apartament me pamje nga parku qendror dhe fëmijët tuaj nuk mund të jetojnë jetë luksoze në Perëndim.

Së shpejti, filmi që bëra për Navalny do të jetë i disponueshëm për botën. Deri atëherë, do të shikoj i tmerruar teksa tanket ruse vërtiten në territorin ukrainas. Sot më kujtohet diçka që më tha dikur Navalny. “E vetmja gjë e nevojshme për triumfin e së keqes, është që njerëzit e mirë të mos bëjnë asgjë. Pra, mos jini joaktiv.”

Shpresoj që qeveria Trudeau dhe aleanca perëndimore të vazhdojnë t'i kushtojnë vëmendje kësaj thirrjeje për veprim. E ardhmja e Ukrainës, një rend botëror ku respektohet sovraniteti shtetëror dhe jeta e Alexey Navalny varet prej saj.

*Daniel Roher është regjisori kanadez pas filmit Once Were Brothers: Robbie Robertson dhe The Band të 2019-ës , si dhe dokumentarit të ri Navalny , i cili fitoi dy çmime në Festivalin e Filmit Sundance në janar. Filmi do të publikohet nga CNN dhe HBO Max më vonë këtë vit.

Artikull i publikuar te The globe and mail, përkthyer dhe përshtatur në shqip nga tiranapost.al